Powiat średzki, gmina Udanin
(nazwa niemiecka Ober Mois, Kreis Neumarkt)
Zabytki w Ujeździe Górnym
Do rejestru zabytków w Ujeździe Górnym zostały wpisane: kościół parafialny p.w. św. Marcina, nr rej.: A/1131/1238 z 21.12.1964r.; cmentarz parafialny, nr rej.: A/1133/909/L z 16.02.1990r.
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. plebanię (nr 40), zespół stacji kolejowej oraz liczne budynki mieszkalne i gospodarcze. Co ciekawe nawet do ewidencji zabytków nie wpisano budynku nr 27, dawnej siedziby właścicieli miejscowego młyna, w której obecnie mieści się przedszkole.
Miejscowość wzmiankowano w 1178 roku jako Moyges major, a w 1201 roku pod nazwą Viasd. Pomiędzy 1175 a 1185 rokiem wieś przez Gneomira von Poseritz została podarowana klasztorowi cystersów w Lubiążu. Z krótką przerwą na przełomie XIV i XV wieku Ujazd Górny pozostał własnością opactwa do czasu sekularyzacji przeprowadzonej w Królestwie Prus w 1810 roku. W 1811 roku Ujazd Górny podobnie jak pozostałe dobra wchodzące w skład dominum Bogdanów został nabyty przez inspektora leśnego Josepha Nitsche.
Neoklasycystyczna willa z początku XX wieku. Budynek murowany na kamiennym cokole, wzniesiony na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjny, nakryty dachem czterospadowym. Fasada siedmioosiowa, z centralnym trzyosiowym ryzalitem zwieńczonym trójkątnym naczółkiem. Na osi główne wejście z gankiem kolumnowym podtrzymującym balkon. Przy elewacji bocznej niższa dobudówka. W wyniku remontu elewacje budynku zostały uproszczone, zlikwidowano opaski wokół otworów okiennych. Właścicielami willi była rodzina Vogt, do której należał pobliski młyn. W 1936 roku wzmiankowano w Ujeździe Górnym Roberta Vogta. Po drugiej wojnie światowej majątek przejęło państwo. W willi urządzono szkołę podstawową. Obecnie budynek dalej służy celom edukacyjnym, mieści się w nim przedszkole. Same zakłady młynarskie należą do firmy Dolnośląskie Młyny S.A.
Ujazd Górny położony jest około 13 kilometrów na południowy-zachód od Środy Śląskiej. Z miasta dojazd drogą lokalną przez Ciechów i Cesarzowice. Młyn i willa znajdują się w północnej części Ujazdu Górnego. Dokładna lokalizacja dawnej siedziby rodziny Vogt:
51.08614393203836, 16.499817529634814
Damian Dąbrowski,
Listopad 2021r.
Kościół i cmentarz
