Powiat kluczborski, gmina Wołczyn
(nazwa niemiecka Deutsch Würbitz, w latach 1936-1945 Niederweiden O.S., Kreis Kreuzburg)
Zabytki w Wierzbicy Dolnej
Do rejestru zabytków w Wierzbicy Dolnej wpisano: kościół ewangelicki, obecnie rzymsko-katolicki filialny p.w. Podwyższenia Krzyża, drewniany, 1698r., 1939r., nr rej.: 72/54 z 4.06.1954r. (wypis z księgi rejestru) oraz park, XIXw., nr rej.: 25/78 z 5.03.1978r.
Miejscowość wzmiankowano w 1409r. jako Teutunicale Wirbircz, a w 1412 roku pod nazwą Dewtschin Wirbicz. Właścicielami majątku w Wierzbicy Dolnej byli m.in. członkowie rodów von Studnitz, von Strachwitz, Wolff, von Löbbecke, von Scheliha. W 1930 roku posiadłość należała już do Śląskiej Spółki Ziemskiej z Opola. Powierzchnia dóbr wynosiła 800ha, w tym 551ha pól uprawnych, 45ha łąk, 13ha pastwisk, 166ha lasów, 2ha parku, 2ha ogrodu, 19ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
Źródło: https://dolny-slask.org.pl/4726800,foto.html (dostęp: 21.07.2018r.)
Przed 1937 rokiem majątek został rozparcelowany. W czasach III Rzeszy rezydencja w Wierzbicy Dolnej wykorzystywana była przez organizację R.A.D. – Służba Pracy Rzeszy.
Źródło: https://dolny-slask.org.pl/7178761,foto.html?idEntity=4726801 (dostęp: 21.07.2018r.)
Folwark w Wierzbicy Dolnej wzmiankowano w 1783 roku. Pierwsze informacje na temat rezydencji pochodzą z 1830 i 1845 roku. Pałac zapewne wzniesiono na początku XIX wieku. Szlachecką siedzibę otaczał 2ha park typu naturalistycznego. Pałac w Wierzbicy Dolnej przetrwał działania wojenne w końcowej fazie drugiej wojny światowej. W czasach Polski Ludowej w rezydencji urządzono spichlerz. Z czasem zaniedbany i zdewastowany budynek został rozebrany przez lokalną ludność na materiały budowlane przydatne przy odbudowie domostw uszkodzonych w czasie walk o wioskę w 1945 roku.
Wierzbica Dolna położona jest nieco ponad 20 kilometrów na zachód od Kluczborka. Park znajduje się w centrum miejscowości, tuż przy głównej drodze. Na północ od parku rozciągają się zabudowania mieszkalne i gospodarcze dawnego folwarku. W ostatnich latach park został odnowiony, usunięto podszyt, wykonano cięcia pielęgnacyjne, zasadzono nowe drzewa i krzewy.
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2018r.
