Powiat trzebnicki, gmina Trzebnica
(nazwa niemiecka Pflaumendorf, Kreis Trebnitz)
Zabytki w Węgrzynowie
Do rejestru zabytków nie wpisano żadnego obiektu w Węgrzynowie.
W ewidencji zabytków znalazły się zabudowania gospodarcze dawnego folwarku i rządcówka (nr 2), a także domy mieszkalne (nr 7 i 8) oraz zabudowania gospodarcze przy tych zagrodach.
Początki wioski sięgają przełomu XII i XIII wieku. Węgrzynów wzmiankowano po raz pierwszy w 1203 roku jako Ugrinovo i w 1208 roku pod nazwą Wangrinouo. Na przestrzeni swej historii wioska przez większość czasu wchodziła w skład dóbr klasztory cysterek z Trzebnicy. W 1617 roku w związku z problemami finansowymi klasztoru została sprzedana Georgowi von Lauschnerowi. W 1698 roku cysterki wykupiły Węgrzynów z rąk prywatnych. Odtąd miejscowość należała do dóbr zakonnych aż do sekularyzacji w 1810 roku. W 1785 roku w Węgrzynowie wzmiankowano folwark i sześć gospodarstw zagrodniczych. Od 1810 roku majątek należał do królewskiej domeny. Przed 1830 rokiem nabył go kupiec i radca Oelsner, właściciel fabryki w Trzebnicy. W 1845 roku w Węgrzynowie wzmiankowano pałac, folwark, pański ogród, osiem domów. W 1856 roku właścicielem majątku był Lübbert. W 1865 roku posiadłość nabył szambelan królewski Wilhelm Ferdinand von Prittwitz (ur. 1824 r.) z Kowal obok Wrocławia. Wilhelm von Prittwitz szambelan królewski, dyrektor ziemstwa i deputowany powiatowy wzmiankowany był w Węgrzynowie do 1894 roku. Przynajmniej do 1930 roku majątek należał do rodu von Prittwitz und Gaffron. Dobra rycerskie Węgrzynów liczyły 184 ha, w tym 144 ha pól uprawnych, 10,8 ha łąk, 8 ha pastwisk, 13 ha lasu, 1,2 ha ogrodu, 5,5 ha dróg, podwórzy gospodarczych. Przed 1937 rokiem majątek został rozparcelowany. Jego największe fragmenty nabyli rolnicy: Bruno Namyslo (74,5 ha), Johannes Fibak (50 ha), Aloes Elsner (50 ha).
Dwór w Węgrzynowie wzmiankowano w latach 1830 i 1845. Rezydencja powstała po sekularyzacji dóbr klasztornych w 1810 roku. Wcześniej w wiosce znajdował się tylko folwark. Dwór stracił na znaczeniu w latach trzydziestych XX wieku, po rozparcelowaniu posiadłości. Siedzibę pańską zburzono po 1945 roku. Na miejscu trudno ustalić nawet przybliżoną datę. Mieszkańcy wioski potwierdzają jednak, że dwór przetrwał drugą wojnę światową. Zburzono go kilkadziesiąt lat temu, być może w latach sześćdziesiątych lub siedemdziesiątych dwudziestego stulecia. Teren po rezydencji splantowano, obecnie w jej miejscu znajduje się plac zabaw. W pobliżu dzikie zadrzewienie, zapewne pozostałość po parku. Do dziś z dawnego majątku przetrwały liczne zabudowania gospodarcze założone wokół częściowo zarośniętego dziedzińca. Zachowała się także rządówka z około 1850 roku, a pod nr 10 dawny dom mieszkalny pracowników folwarku.
Węgrzynów położony jest około czterech kilometrów na południowy zachód od Trzebnicy. Do tej podmiejskiej wioski prowadzi ze stolicy powiatu lokalna droga – ulica Bolesława Chrobrego. Dawny majątek stanowi centrum miejscowości.
Miejsce po rezydencji:
51.288270862683156, 17.01805700065676
Damian Dąbrowski,
Luty 2022r.
