Powiat wołowski, gmina Wołów
(nazwa niemiecka: Herrnmotschelnitz, Kreis Wohlau)
Rys historyczny i stan obecny:
Włości były własnością m.in. rodzin von Gessler, von Tschirschky, zu Münster, von Beust, Hirthe, Kirschstein. W końcowej fazie drugiej wojny światowej pałac w Moczydlnicy Dworskiej został uszkodzony. Po zakończeniu działań wojennych posiadłość przejęło państwo polskie. Rezydencja nie była użytkowana i nie prowadzono w niej żadnych prac zabezpieczających. Z czasem budynek popadł w zupełną ruinę. Właścicielem pałacu był m.in. Urząd Miasta i Gminy Wołów. Trudno powiedzieć jaka jest obecna sytuacja własnościowa ruin. Teren wokół nie jest ogrodzony, brak jakichkolwiek tablic informacyjnych.
Pałac
Rezydencja w Moczydlnicy Dworskiej została prawdopodobnie zbudowana około 1775 roku według projektu Johanna Blasiusa Peintnera. Pałac wzmiankowano m.in. w źródle z 1787 roku. W pierwszej połowie XIX wieku siedziba rodu von Tschirschky została przebudowana. W wyniku zniszczeń jakie miały miejsce w 1945 roku i kolejnych latach z budynku zostały właściwie tylko mury obwodowe.
Wygląd pałacu przed drugą wojną światową możemy poznać dzięki widokówce zamieszczonej na portalu www.dolny-slask.org.pl
Źródło: http://dolny-slask.org.pl/954341,foto.html?idEntity=513931 (dostęp: 5.08.2014 roku)
Pałac był murowany z kamienia i cegły, potynkowany, założony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, nakryty dachem mansardowym z lukarnami, wystawkami i powiekami. Elewacje dzieliły pilastry, których pozostałości zachowały się do dziś w zniszczonych elewacjach. Fasada była dziewięcioosiowa, z centralnym trzyosiowym ryzalitem, mieszczącym główne wejście. Wejście ozdabiał barokowy portal kolumnowy z kartuszami herbowymi. Portal istniał jeszcze w latach osiemdziesiątych XX wieku. Dziś próżno go szukać, pozostały po nim tylko ślady w miejscach odkucia od ścian. Wnętrza były dwutraktowe. Obecnie istnieją tylko fragmenty ścian działowych. Dzięki zachowanej klatce schodowej można dostać się na poziom drugiej kondygnacji.
Na północ od pałacu rozciąga się zaniedbany park. Od zachodu i południa do rezydencji przylegają zabudowania pofolwarczne. W ciągu ostatnich kilku lat budynki gospodarcze podobnie jak wcześniej pałac zostały doprowadzone do ruiny.
Zabytki w Moczydlnicy Dworskiej
Do rejestru zabytków w Moczydlnicy Dworskiej wpisano dawny ewangelicki cmentarz (nieczynny, niedawno odnowiony) 1804 rok (nr rej.: 510/W z 24.10.1983.r.), ogrodzenie z bramą (nr rej.: j.w.) oraz park, założony po 1870 roku (nr rej.: 439/W z 13.04.1979r.). W ewidencji zabytków znalazł się m.in. zespół dworski (pałacowy): dwór (ruina), dwa domy mieszkalne, dom mieszkalno-gospodarczy, obora, budynek gospodarczy, gorzelnia z częścią mieszkalną i kominem oraz kolejny budynek mieszkalno-gospodarczy (nie podano numeracji zabudowań).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Moczydlnicy Dworskiej… jest możliwy! Za sprawą nielicznych autobusów PKS kursujących m.in. z Góry, Krzelowa, Wołowa i Wrocławia. Ze względu na trudności ze znalezieniem przesiadki nie polecam tego sposobu dojazdu. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Wrocław Południe, następnie autostradową obwodnicą miasta (A8) do węzła Wrocław Stadion i dalej DK94 w stronę Legnicy. Z tej ostatniej trasy tuż za Wrocławiem należy skręcić w prawo w lokalną drogę (ul. Wrocławska) prowadzącą przez Krępice, Mrozów, Miękinie i Klękę do Brzegu Dolnego. Z Brzegu Dolnego najlepiej skierować się do Wołowa ulicą Dębową. Wołów należy opuścić ulicą Wiejską, czyli DK338. Za miejscowością Bożeń z DK338 należy skręcić w lewo w DK334 prowadzącą do Krzelowa przez Moczydlnicę Dworską. Zespół pałacowy znajduje się w północno-zachodniej części miejscowości, na prawo od DK334. Odległość: w jedną stronę z Gliwic około 220km, z Wrocławia nieco ponad 50km. Samochód można zaparkować w bocznej drodze, praktycznie przy ruinach rezydencji.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2014 r.
