Powiat głubczycki, gmina Głubczyce
(nazwa niemiecka: Kreisewitz, Kreis Leobschütz)
Rys historyczny i stan obecny:
Początki Krzyżowic sięgają XIV w. Miejscowość od średniowiecza do 1810 r. należała do posiadłości krzyżackiej komturii w Opawie. Po sekularyzacji zakonu została majątkiem prywatnym. Nowy właściciel w pierwszej połowie XIX w. wzniósł w Krzyżowicach dwór. Był to budynek klasycystyczny, murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, dwukondygnacjowy, nakryty dachem naczółkowym wykonanym z łupka. Siedmioosiowa fasada posiadała podziały ramowe i zaakcentowaną oś środkową. W latach 60-tych XX w. dwór był jeszcze w dobrym stanie technicznym. Dziś po dawnej rezydencji nie ma śladu, z informacji uzyskanych od mieszkańców wioski wynika, że została rozebrana kilkanaście lat temu. W pobliżu zachował się budynek gospodarczy i resztki dawnego parku, w tym kilka okazałych kasztanowców. Tuż obok znajduje się pochodzący z 1897 r. kościół filialny p.w. Narodzenia NMP. Świątynia została wpisana do rejestru zabytków sztuki: nr rej.: A-62/08 z 07.04.2008 r. Przy gospodarstwie rolnym w innej części miejscowości przetrwał zabytkowy spichlerz.
Informacje praktyczne i dojazd:
Do Krzyżowic bardzo rzadko dojeżdżają autobusy PKS (trzy kursy w dni robocze do Głubczyc), dlatego dojazd komunikacją publiczną do tej miejscowości jest praktycznie nie możliwy. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 do węzła Pławniowice, następnie DK 40 do Kędzierzyna – Koźla, a dalej DK 418 i 38 w kierunku Czech. W miejscowości Nowe Gołuszowice należy skręcić w prawo w lokalną drogę do Krzyżowic. Odległość: w jedną stronę niecałe 85 km. Na miejscu samochód najlepiej zostawić na parkingu w pobliżu kościoła.
Damian Dąbrowski
Kwiecień 2010 r.
