Powiat kluczborski, gmina Byczyna
(nazwa niemiecka: Sarnau, Kreis Kreuzburg)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwszym znanym właścicielem Sarnowa był Hanusz Ezammer, wzmiankowany w źródłach historycznych z 1506 r. Wspomniany dokument to jednocześnie pierwsza informacja o miejscowości, która ma zapewne znacznie starszą metrykę. Z czasów późniejszych również nie zachowało się wiele wiadomości na temat Sarnowa. Majątek około 1700 r. należał do rodziny von Pritzewelwitz, właścicieli sąsiednich Kochłowic i Biskupic. Następnie Sarnów był w rękach rodów: von Wallhoffen, von Heydebrand i de Glum. Pod koniec XIX w. dobra sarnowskie posiadał Oskar Winkler. W latach 30-tych XX w. majątek należał do państwa pruskiego i był dzierżawiony przez rodzinę Gebel. Po drugiej wojnie światowej na bazie dawnego folwarku stworzono Rolniczą Spółdzielnie Produkcyjną. Sytuacja własnościowa dworu w Sarnowie jest dosyć nietypowa, jego część jest własnością prywatną, a drugą część użytkuje miejscowa Spółdzielnia Produkcyjna.
Dwór w Sarnowie został zbudowany na przełomie XVIII i XIX w., był to prawdopodobnie klasycystyczny budynek, w znacznym stopniu przebudowany około 1913 r. przez właściciela, Alfreda Schmirgela. Dwór murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacjowy, z zagospodarowanym poddaszem, nakryty dachem naczółkowym z powiekami, wykonanym z dachówek. Fasada siedmioosiowa z centralnie umieszczonym murowanym gankiem, nad którym umiejscowiono balkon. Od strony ogrodu drewniana weranda. Elewacje znacznie przekształcone w XX w., pozbawione cech stylowych. Budynek otaczają resztki dawnego parku. Dwór można zobaczyć z zewnątrz. Opisywany obiekt nie podlega ochronie konserwatorskiej.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Sarnowa nie przedstawia większych problemów. W miejscowości często zatrzymują się PKS z Byczyny i Kluczborka. Proponuję wariant dojazdu przez Kluczbork, do którego łatwiej dotrzeć pociągiem z Katowic lub Tarnowskich Gór. Podróżującym samochodem polecam dojazd z Gliwic: w pierwszej kolejności do Tarnowskich Gór DK 78, a dalej DK 11 w stronę Poznania. Sarnów leży przy tej trasie, mniej więcej w połowie odległości między Kluczborkiem a Byczyną. Dwór znajduje się po prawej stronie i jest widoczny z głównej drogi. Odległość: w jedną stronę około 115 km. W Sarnowie samochód najlepiej zaparkować w bocznej ulicy prowadzącej do dworu.
Damian Dąbrowski,
Marzec 2010 r.
