Powiat krapkowicki, gmina Walce
(nazwa niemiecka: Rosnochau, w latach 1936-45 Rossweide, Kreis Neustadt)
Rys historyczny i stan obecny:
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1264 r. W 1330 r. we wsi znajdował się już kościół parafialny p.w. św. Katarzyny. Wioska należała początkowo do cystersów z Lubiąża, a następnie biskupów wrocławskich. Pierwszym prywatnym właścicielem majątku jakiego znamy, jest wymieniony pod rokiem 1496 Jan Rozkochowski. W 1558 r. Rozkochów kupił Hans von Redern. W latach 1734-84 miejscowość należała do rodziny von Pückler. Później następują częste zmiany właścicieli, z których warto wymienić Antona Wincklera (w latach 1818-25) oraz tajnego radcę królewskiego Ferdynanda Harracha. Rodzina Harrach skoligacona z pruską rodziną królewską posiadała dobra rozkochowskie od 1825 do 1851 r., kiedy to Karol Filip Harrach sprzedał majątek rotmistrzowi Ernestowi von Seher-Thoss. W rękach rodu von Seher-Thoss Rozkochów pozostał do lat 40-tych XX wieku, gdy to majątek w związku z niepoprawnymi politycznie poglądami właścicieli skonfiskowały władze hitlerowskie.
Późnobarokowy pałac został wzniesiony przez rodzinę von Pückler około 1734 r., prawdopodobnie z wykorzystaniem fragmentów wcześniejszej budowli. Odnowiony na pewno przed 1792 r., być może później przebudowany - brak informacji na ten temat. Po drugiej wojnie światowej budynek należał do Państwowej Stadniny Koni w Mosznej. W części wykorzystany na mieszkania, w znacznym stopniu niezagospodarowany, powoli popadał w ruinę. Od kilkunastu lat własność prywatna, niestety skala remontu najwyraźniej przerosła możliwości nabywcy, który próbuje odsprzedać pałac:
http://www.emieszkania.com.pl/id175503_sprzedam_palac_w_rozkochowie_z_xviii_w.html
Pałac w Rozkochowie składa się z trzech skrzydeł obejmujących dziedziniec honorowy z podjazdem. Budynek murowany z cegły, otynkowany, dwukondygnacjowy, częściowo podpiwniczony, nakryty wysokimi dachami mansardowymi. Korpus główny zbudowany na planie wydłużonego prostokąta, z dziewięcioosiową fasadą, w której centralnie umieszczono trzyosiowy czworoboczny ryzalit o zaokrąglonych narożach. W ryzalicie znajduje się główne wejście do pałacu, ponad nim katusz z datą 1734. Nad ryzalitem góruje czworoboczna wieża o ściętych narożnikach z lizenami i gzymsem koronującym, otaczającym tarcze zegarowe. Wieżę pierwotnie wieńczył baniasty hełm, niezachowany. Krótsze skrzydła boczne wyrastają pod kątem prostym z naroży korpusu głównego. Elewacje frontowe skrzydeł trzyosiowe, elewacje od strony dziedzińca pięcioosiowe, elewacje zewnętrzne dziewięcioosiowe. Elewacja ogrodowa pałacu trzynastoosiowa, z trzyosiowym ryzalitem środkowym zaakcentowanym pilastrami w porządku toskańskim i balkonem wspartym na czterech filarach. Budynek posiada ślady dawnych podziałów i zdobień elewacji w postaci zachowanych fragmentarycznie lizen, pilastrów, gzymsów oraz częściowo zatynkowanego sgraffita. Zachowany układ wnętrz jednotraktowy, z korytarzami od strony dziedzińca, jedynie z skrzydle pn.-wsch. częściowo zmieniony. Na osi sień przelotowa z dwubiegową klatką schodową w ryzalicie. Wnętrza przyziemia nakryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami i kolebkowo-krzyżowymi. Pomieszczenia drugiej, wyższej, reprezentacyjnej kondygnacji (tzw. piano nobile) nakryte stropami. W latach 60-tych XX wieku we wnętrzach zachowane były fragmenty dekoracji stiukowej o motywach roślinnych i stiukowych, portale i ozdobne obramienia otworów drzwiowych oraz jeden kominek.
Pałac w Rozkochowie otacza rozległy zaniedbany park o powierzchni 16 ha. Od wschodu i północy znajdują się zabudowania dawnego folwarku: spichlerz, obora z częścią mieszkalną, stajnia, zabudowania gorzelni. Folwark jest obecnie użytkowany przez gospodarstwo rolne. Pałac z parkiem stanowi własność prywatną, teren jest ogrodzony, nie ma możliwości zwiedzania.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Rozkochowa jest możliwy jednak ze względu na stopień trudności nie polecam go. Do Rozkochowa dojeżdżają PKS-y z Kędzierzyna-Koźla (2 kursy w dni robocze) i Głogówka (5 kursów w dni robocze). Do Kędzierzyna-Koźla można dojechać bezpośrednio pociągiem z Gliwic, a do Głogówka pociągami z przesiadką w Kędzierzynie-Koźlu. Samochodem z Gliwic proponuję jechać DK 408 do Kędzierzyna-Koźla, następnie DK 40 w kierunku Prudnika, z trasy tej w miejscowości Twardawa trzeba skręcić w prawo w lokalną drogę do Dobieszowic. Dalej należy jechać drogą lokalną do miejscowości Walce, gdzie trzeba skręcić w lewo do Rozkochowa. W jedną stronę ponad 65 km. Na miejscu nie ma parkingu, jedyne wyjście to zaparkowanie samochodu na poboczu drogi.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2009 r.
