Powiat namysłowski, gmina Wilków
(nazwa niemiecka: Nauke, Kreis Namslau)
Rys historyczny i stan obecny:
Niedostateczna ilość informacji źródłowych uniemożliwia przedstawienie dziejów miejscowości. Brak wiadomości na temat wioski, może sugerować jej późne założenie, być może Pszeniczna została utworzona dopiero w osiemnastym stuleciu. W XIX w. w wybudowano w niej zespół folwarczny i dwór. Inwestycja ta nie przyczyniła się jednak do większej rozbudowy Pszenicznej, która do dziś pozostaje niewielką wioską, liczącą w 2009 r. 237 mieszkańców.
Klasycystyczny dwór w Pszenicznej to budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na planie prostokąta, wysoko podpiwniczony, z centralną częścią parterową i dwoma bocznymi piętrowymi skrzydłami, nakryty dachami siodłowymi o niewielkim nachyleniu. Fasada siedmioosiowa, z centralnym pozornym ryzalitem zwieńczonym trójkątnym przyczółkiem. Na osi elewacji frontowej główne wejście do budynku. W jednej z elewacji bocznych taras poprzedzający część parterową, w drugiej dodatkowe wejście do dworu i zejście do piwnic. Elewacja tylna sześcioosiowa, ze środkowym dwuosiowym pozornym ryzalitem zamkniętym trójkątnym przyczółkiem. Elewacje budynku przekształcone, częściowo zachowały pierwotne detale: boniowany cokół, prostokątne obramowania otworów okiennych, nadokienniki, wydatne gzymsy, ozdobne płyciny, trójkątne i prostokątne przyczółki. Dawna rezydencja pełni funkcje mieszkalne i można ją zobaczyć tylko z zewnątrz.
Dwór otacza niewielki park krajobrazowy. W drzewostanie parku występują między innymi: dęby szypułkowe (dwa znacznych rozmiarów, o obwodach 378 i 409 cm), klony (pospolity i jawor), lipy drobnolistne, kasztanowce zwyczajne, cis pospolity. W pobliżu zachowane zabudowania dawnego folwarku. Wśród nich wyróżnia się zespół połączonych ze sobą budynków gorzelni i płatkarni. Dwukondygnacjową gorzelnię wybudowano w drugiej połowie XIX w., a w latach dwudziestych XX w. dostawiono do niej trzykondygnacyjną płatkarnię. Zespół budynków gospodarczych po 1945 r. był wykorzystywany przez miejscowe Państwowe Gospodarstwo Rolne, a obecnie stanowi własność Gospodarstwa Rolno-Nasiennego PAGRO Sp. z o.o. z Pągowa.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd do Pszenicznej komunikacją publiczną jest trudny i czasochłonny. W pierwszej kolejności należy dotrzeć do Namysłowa, najlepiej pociągiem z Katowic lub Tarnowskich Gór, z przesiadką w Kluczborku, następnie z Namysłowa do Pszenicznej kursują autobusy PKS. Autobusy te jeżdżą rzadko (6 kursów) i tylko w dni robocze. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Nogawczyce, następnie DK 88 do Strzelec Opolskich i dalej DK 94 do Opola. Z Opola do Namysłowa najkorzystniej jechać DK 454. Z Namysłowa (wyjazd ul. Sycowską) do Pszenicznej prowadzi lokalna droga przez Smarchowice Małe, Jakubowice, Idzikowice i Pągów. Odległość: w jedną stronę około 140 km. Dwór znajduje się na prawo od głównej drogi, w pobliżu widocznych z daleka zabudowań dawnej gorzelni i płatkarni. Samochód można zostawić na poboczu drogi prowadzącej do dworu.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2010 r.
