Powiat jeleniogórski, gmina Janowice Wielkie
(nazwa niemiecka: Kammerswaldau, Kreis Schönau)
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1305 roku. W czternastym wieku Komarno stało się własnością rodziny von Zedlitz. W rękach przedstawicieli tego rodu majątek w Komarnie pozostał do 1770 roku. Następnie dobra należały do Johanna Augusta von Bothmar (zm. 1804 r.), generała Lindnera (do około 1830 r.), hrabiny Stosch z domu Mostowskiej (do 1837 r.), rodziny von Lösch (lata 1837-1945). Po drugiej wojnie światowej majątek został upaństwowiony i przekazany w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu. Pałac pełnił funkcje mieszkalne i biurowe, następnie zabytek wykorzystywano również jako szkołę i dom dziecka. Od 1993 r. rezydencja jest własnością prywatną.
Dwór obronny w Komarnie wzniesiono w drugiej połowie XVI w. Czteroskrzydłowa budowla posiadała niewielki wewnętrzny dziedziniec i jedną wieżę od strony południowej. Dwór otaczała fosa wypełniona wodą. W 1842 r. rodzina von Lösch dokonała gruntownej przebudowy budynku. Kolejne prace budowlane prowadzono w rezydencji w 1870 i 1893 roku. W ich wyniku elewacje zabytku uzyskały neoklasycystyczny wygląd. W miejscu rozebranej wieży pierwotnego dworu wzniesiono ryzalit.
Budynek murowany z kamienia i cegły, potynkowany, złożony z czterech prostokątnych skrzydeł zbudowanych wokół wewnętrznego dziedzińca. Skrzydła trzykondygnacyjne, nakryte wysokim wielopołaciowym dachem, ze szklanym świetlikiem wykonany w drugiej połowie XIX w. nad wewnętrznym dziedzińcem. W części pomieszczeń zachowane sklepienia kolebkowe z lunetami i dekoracje sztukatorskie. Pałac otacza niewielki park krajobrazowy. Niestety budynek można zobaczyć tylko z zewnątrz, zza ogrodzenia.
Zabytki w Komarnie
Do rejestru zabytków w Komarnie wpisano: kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki, filialny p.w. św. Józefa (23.09.1965 r., nr rej.: A/909/1408); kościół filialny p.w. św. Jana Chrzciciela (23.09.1965 r., nr rej.: A/921/1407); nieczynny cmentarz katolicki (3.11.1992 r., nr rej.: A/908/113/J); zespół pałacowy: pałac (30.05.1988 r., nr rej.: A/910/914/J), park (4.02.1985 r., nr rej.: A/911/859/J).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Komarna zapewniają autobusy MZK Jelenia Góra (linia nr 2). Do Jeleniej Góry z Górnego Śląska najłatwiej dotrzeć pociągiem z przesiadką we Wrocławiu. Podróżującym samochodem proponuję jechać autostradą A4 w kierunku Legnicy do węzła Kostomłoty, następnie DK 5 do Bolkowa i DK 3 do miejscowości Radomierz. W Radomierzu z tej ostatniej trasy należy skręcić w prawo w lokalną drogę do Komarna. Odległość: w jedną stronę około 260 km. Na miejscu samochód można zaparkować przy kościele, w niewielkiej odległości od pałacu.
Damian Dąbrowski,
Maj 2011 r.
