Powiat brzeski, gmina Skarbimierz
(nazwa niemiecka: Pampitz, Kreis Brieg)
Pierwsza wzmianka o miejscowości: początki wioski sięgają XIII w., pierwsza wzmianka na jej temat pochodzi z księgi uposażenia biskupstwa wrocławskiego datowanej na przełom trzynastego i czternastego stulecia. Kościół filialny p.w. Matki Boskiej Różańcowej po raz pierwszy pojawia się w dokumentach z 1334 r. W latach 1534-1945 kościół należał do ewangelików.
Właściciele majątku: Pępice początkowo były własnością książąt brzeskich. W 1412 r. książę Ludwik II przekazał wioskę kapitule kolegiaty św. Jana. Brak informacji uniemożliwia prześledzenie dalszych losów majątku w Pępicach. W księgach adresowych z lat 1905-1937 nie są wymienione dobra rycerskie w tej miejscowości, więc albo w Pępicach nie było szlacheckiego majątku albo został rozparcelowany już w XIX w.
Dwór
W pobliżu kościoła w Pępicach znajduje się budynek określany czasem mianem dworu. W rzeczywistości jest to dawna pastorówka, zbudowana w 1741 roku przez pastora Adolfa Frebela, w miejscu budynku pochodzącego z 1505 roku, zniszczonego podczas wojny prusko – austriackiej. Pastorzy zamieszkiwali w budynku do końca drugiej wojny światowej, następnie był on własnością prywatnego gospodarza. Obiekt w znacznym stopniu zrujnowany w 1993 r. kupił profesor Stanisław Sławomir Nicieja. W kolejny latach nowy właściciel przeprowadził remont budynku ratując go przed zniszczeniem. Pod koniec lat 90-tych XX profesor Nicieja urządził w przydomowym ogródku kontrowersyjne lapidarium, zlikwidowane na skutek działań konserwatorów zabytków. Obecnie dawna pastorówka jest własnością prywatną, budynek znajduje się na ogrodzonej posesji, można go zobaczyć tylko z zewnątrz, z pewnej odległości. Trudno powiedzieć kto jest właścicielem zabytku.
Znajdujący się w pobliżu kościoła w Pępicach dawny dom pastorów z zewnątrz rzeczywiście przypomina niewielki dwór szlachecki. Budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na rzucie prostokąta, na sklepionych piwnicach, parterowy, nakryty niskim dachem czterospadowym wykonanym z blachy. Elewacja ogrodowa pięcioosiowa, z centralnym dwukondygnacjowym trzyosiowym ryzalitem, zamkniętym spłaszczonym trójkątnym przyczółkiem. Elewacje boczne trzyosiowe, w jednej z nich wejście do budynku. Elewacje zachowały ślady dawnych podziałów i zdobień: fragmenty boniowania, gzymsy, obramowania otworów okiennych, trójkątne i półkoliste nadokienniki. W budynku prawdopodobnie prowadzone są prace remontowe, świadczą o tym wymienione okna.
Zabytki w Pępicach
Do rejestru zabytków w Pępicach wpisano kościół filialny p.w. MB Różańcowej (8.04.1964 r., nr rej.: 774/64).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Pępic zapewniają autobusy PKS z Brzegu. Do samego Brzegu można bez problemu dotrzeć pociągiem, między innymi z Gliwic. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia, następnie DK 401 do Przylesia i dalej drogą lokalną do Pępic. Odległość: w jedną stronę około 125 km. Samochód najlepiej zaparkować obok muru otaczającego kościół.
Damian Dąbrowski,
Styczeń 2011 r.
