Powiat gliwicki, gmina Pilchowice
(nazwa niemiecka Nieborowitzerhammer, w latach 1936-1945 Neubersteich, Kreis Tost-Gleiwitz, do 1922r. Kreis Rybnik)
Rys historyczny i stan obecny:
Dwór wzniesiony około 1880r. przez właścicieli huty w Kuźni Nieborowskiej. W 1886 roku majątek należał do Siegismunda Pringsheima i J. Guradze z Wrocławia. Dobra liczyły 224ha, w tym 33ha pól uprawnych, 8ha łąk, 124ha lasów, 8ha pastwisk, 11ha stawów, 40ha dróg i podwórzy gospodarczych. W ich rekach posiadłość pozostała do 1895 roku, kiedy to nabył ją starosta Paul von Schroeter ze Szczygłowic. Powierzchnia majątku została powiększona i w 1902 roku wynosiła 268,7ha, w tym 32,8ha pól uprawnych, 12ha łąk, 182,1ha lasów, 6,4ha pastwisk, 30,1ha stawów, 5,3ha dróg i podwórzy gospodarczych. Kolejnym właścicielem posiadłości został rotmistrz Curt von Friedrich-Schroeter, wzmiankowany w księdze adresowej z 1930 roku. Jego włości w tym czasie miały powierzchnię 260,1ha, w tym 7,3ha pól uprawnych, 8,3ha łąk, 198,3ha lasów, 1,8ha pastwisk, 32,7ha stawów, 5,8ha ogrodu i parku, 5,9ha dróg i podwórzy gospodarczych. Majątek należał do Curta von Friedrich-Schroetera przynajmniej do 1937 roku. Po drugiej wojnie światowej został przejęty przez państwo polskie. W rezydencji urządzono dom pomocy społecznej, obiekt funkcjonuje do dnia dzisiejszego, w związku z czym możliwości zwiedzania dworu są mocno ograniczone. Budynek można zobaczyć z zewnątrz, zza ogrodzenia.
Dwór
Budynek murowany, potynkowany, zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacyjny, nakryty dachem mansardowym z lukarnami. Fasada 13-osiowa, z niewielkim centralnym gankiem. Dwór otoczony parkiem krajobrazowym. W drzewostanie parku na uwagę zasługują stare okazy lip drobnolistnych oraz dębów szypułkowych.
Przy dawnym dworze oficyna z końca XIX w. oraz stodoła dworska z 1880r. Budynek wzniesiony na planie litery L, w bardzo złym stanie technicznym.
W Kuźni Nieborowskiej zachował się zespół stawów, pozostałość po dawnej hucie.
Oficjalna strona Domu Pomocy Społecznej „Zameczek”
http://dps-zameczek.pl/o-nas/ (dostęp 31.12.2014r.)
Informacje praktyczne i dojazd:
Bezpośrednio do Kuźni Nieborowskiej nie można dotrzeć komunikacją publiczną. Z Gliwic można dojechać autobusem KZK GOP 710 do przystanku Krywałd Przejazd Kolejowy, skąd trzeba podejść około 1 km drogą DK 921 do dworu w Kuźni Nieborowskiej. Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic najpierw DK 78 w kierunku Rybnika, a następnie DK 921 w stronę Knurowa. W jedną stronę około 12 km. W Kuźni Nieborowskiej najlepiej zostawić samochód na parkingu przy sklepie lub przy jednej z bocznych dróg, np. alei kasztanowej prowadzącej do Nieborowic.
Damian Dąbrowski,
Marzec 2009 r., aktualizacja grudzień 2014r.
