Powiat kluczborski, gmina Wołczyn
(nazwa niemiecka Brune, Kreis Kreuzburg O.S.)
Rys historyczny i stan obecny:
Niewielki klasycystyczny dwór w Brunach powstał w pierwszym ćwierćwieczu XIX w. W latach 60-tych XX wieku obiekt był jeszcze użytkowany, w dobrym stanie technicznym. W późniejszym okresie dwór doprowadzono do kompletnej ruiny. Budynek murowany z cegły, otynkowany, wzniesiony na rzucie prostokąta, parterowy, z piętrem w szczycie, nakryty wysokim dachem mansardowym z naczółkami. Fasada siedmioosiowa z centralnie umieszczonym wejściem flankowanym pilastrami, ponad którym facjatka zamknięta trójkątnym spłaszczonym przyczółkiem. Wnętrza dwutraktowe, z sienią na osi. Elewacje zachowały fragmenty gzymsu wieńczącego oraz prostokątnych obramień otworów okiennych. Budynek opuszczony, w katastrofalnym stanie, grozi zawaleniem. Środkowy fragment dachu zapadł się do środka, dokonując znacznych spustoszeń wewnątrz budynku. Ze ścian dworu w znacznym stopniu poodpadały tynki, zawaliły się drewniane stropy, z dachu spadła większość dachówek, szyby w oknach powybijano. Wokół budynku porosły samosiejki, skrywając jego tragiczny stan. Wygląda na to, że dwór w Brunach dożywa swych ostatnich chwil.
Stan zabytku w lipcu 2009 roku
Zrujnowany dwór znajduje się na terenie gospodarstwa rolnego, teren ogrodzony, możliwość dojścia pomiędzy budynkami gospodarczymi. Za dworem niewielki ogródek warzywny, a dalej zarośnięty i zdewastowany dawny park.
Dwór w Brunach w sierpniu 2014 roku
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazdu komunikacją publiczną ze względu na znaczne trudności nie polecam (do Kluczborka można dojechać pociągiem bezpośrednio z Katowic, podróż trwa jednak bardzo długo, a z Kluczborka do Brunów, kursują autobusy PKS, jednak tylko cztery w ciągu dnia). Samochodem proponuję jechać z Gliwic DK 78 do Tarnowskich Gór, skąd DK 11 do Kluczborka, a dalej DK 42 do Wołczyna. Z Wołczyna trzeba jechać drogą lokalną w kierunku Komorzna, z której za Krzywiczynami należy skręcić w prawo do Brunów. W jedną stronę niecałe 130 km. Na miejscu nie ma parkingu, samochód trzeba zostawić na poboczu drogi.
Damian Dąbrowski,
Sierpień 2009 r., aktualizacja sierpień 2014r.