Powiat nyski, gmina Łambinowice
(nazwa niemiecka: Bauschwitz, Kreis Falkenberg O.S.)
Rys historyczny i stan obecny:
Miejscowość została założona w połowie XIII w. w czasie zasiedlania ziem należącego do biskupów wrocławskich księstwa nyskiego. Pierwsza wzmianka o Budzieszowicach pochodzi z dokumentu wystawionego przez kancelarię biskupa Tomasza II w 1284 r. Trudno określić kiedy wioska stała się prywatnym majątkiem rycerskim. W 1788 r. właścicielką Budzieszowic była Eleonora von Vogt, z domu von Schlegenberg. W XIX w. właściciele majątku często się zmieniali, między innymi przez kilka lat był on w rękach hrabiego von Strachwitza. Od 1893 r. budzieszowickie dobra rycerskie należały do rodziny Wiesbach. Po drugiej wojnie światowej majątek został upaństwowiony, a na jego bazie utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie budynki gospodarcze dawnego folwarku powoli zmieniają się w ruinę, natomiast pałac w dobrym stanie technicznym jest własnością prywatną. Teren wokół zespołu pałacowo-folwarcznego otoczony jest ogrodzeniem, rezydencję można zobaczyć tylko z większej odległości. Za pałacem rozciąga się park krajobrazowy.
Pałac w Budzieszowicach został zbudowany pod koniec XIX w., być może w miejscu starszej rezydencji. Budynek murowany z cegły, potynkowany, podpiwniczony, wzniesiony na planie zbliżonym do litery „L”, dwukondygnacjowy, z zagospodarowanym poddaszem, nakryty dachem mansardowym z lukarnami. Fasada ośmioosiowa, z otworami okiennymi różnej wielkości i asymetrycznie położonym wydatnym ryzalitem. Na osi budynku, poprzedzony schodami, niewielki ganek mieszczący główne wejście. Skromne elewacje pałacu pozbawione są cech stylowych.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Budzieszowic należy do trudnych i czasochłonnych. W miejscowości zatrzymuje się pięć autobusów PKS (kursujących tylko w dni robocze) jadących z Nysy do Łambinowic, Tułowic, Niemodlina i Opola. Z Gliwic do Nysy, najłatwiej dostać się pociągiem, podróżując z przesiadką w Kędzierzynie – Koźlu lub Opolu. Wybierającym dojazd samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia, do węzła Prądy, a następnie DK 46 w stronę Nysy. W miejscowości Grabin należy z tej ostatniej trasy skręcić w prawo, w lokalną drogę do Łambinowic. Z centrum Łambinowic droga prowadzi prosto do Budzieszowic. W wiosce trzeba jechać w prawo w kierunku Jasienicy Dolnej, folwark z pałacem znajduje się na końcu miejscowości na prawo od drogi. Odległość: w jedną stronę około 110 km. Na miejscu samochód najlepiej zaparkować przy dawnych czworakach znajdujących się przed bramą wjazdową na zamknięty dziedziniec gospodarczy.
Damian Dąbrowski,
Październik 2010 r.
