Powiat średzki, gmina Udanin
(nazwa niemiecka Eisendorf, Kreis Striegau, od 1932r. Kreis Neumarkt)
Zabytki w Jarostowie
Do rejestru zabytków w Jarostowie został wpisany park, 2 poł. XIX, nr rej.: A/2721/648/L z 22.12.1983
Ponadto w ewidencji zabytków uwzględniono m.in. zespół pałacowy: pałac (nr 6), budynek, gospodarczy, oborę i stajnię.
Miejscowość wzmiankowano w 1292 roku jako Ysirsdorf. Właścicielami majątku w Jarostowie byli: w 1743r. Heinrich Sigfried von Wiese, w 1755r. wdowa Klara baronowa von Sauerma, z domu von Gammen, następnie Johann Franz baron von Abschatz, od którego w 1783 roku posiadłość odkupił Friedrich baron von Schweinitz. W 1785 roku włości pozostawały w rękach Friedricha von Schweinitz. W miejscowości znajdował się folwark, 16 gospodarstw zagrodniczych i wiatrak. Wieś liczyła 83 mieszkańców. W 1830 roku właścicielem dóbr w Jarostowie był Karl Theodor Ruprecht. W miejscowości wzmiankowano 33 domy, pałac, folwark, 192 mieszkańców, w tym 71 katolików, ewangelicką szkołę i wiatrak. W 1845 majątek w dalszym ciągu posiadał Karl Theodor Ruprecht, w latach 1835-1849 starosta powiatu strzegomskiego. W Jarostowie znajdował się pałac, folwark, 35 domów, ewangelicka szkoła, dwa wiatraki, hodowla 1430 owiec merynosów. Wieś liczyła 220 mieszkańców, w tym 73 katolików. W latach 1856-1861 jako właścicielkę dóbr w Jarostowie wzmiankowano wdowę po staroście Ruprechcie. W 1862 roku włości nabył porucznik Gustav Schwarz. W 1894 roku należące do niego włości liczyły 328ha, w tym 266ha pól uprawnych, 22ha łąk, 30ha lasów, 10ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. W 1898 roku właścicielem posiadłości pozostawał Carl Gustav Schwarz, porucznik w stanie spoczynku i starszy ziemski z Jakubowic w powiecie oławskim. Folwark dzierżawił dr filozofii i porucznik rezerwy Carl Georg Schwarz. Dr filozofii Carl Georg Schwarz pełnił m.in. funkcje starszego ziemskiego i deputowanego powiatowego. Był także właścicielem fideikomisu Drzemlikowice-Jakubowice w powiecie oławskim. Pomiędzy 1926 a 1930 rokiem włości w Jarostowie otrzymał w spadku landwirt Carl Friedemann Schwarz, wzmiankowany w księgach adresowych do 1937 roku. Jego majątek przed drugą wojną światową miał powierzchnię 321ha, w tym 259ha pól uprawnych, 18ha łąk, 5ha łoziny, 30ha lasów, 9ha parku, ogrodu, dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków.
Pałac na początku XX wieku
Źródło: https://polska-org.pl/6487445,foto.html?idEntity=515833 (dostęp: 19.09.2021r.)
Siedziba rodziny Schwarz w latach 30-tych XX wieku
Źródło: https://polska-org.pl/636549,foto.html?idEntity=515833 (dostęp: 19.09.2021r.)
Rezydencję wzmiankowano w 1830 i 1845 roku. Pałac wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, parterowy, z użytkowym poddaszem, nakrytym wysokim dachem dwuspadowym z powiekami. W elewacji południowej dwukondygnacyjny ryzalit na planie trapezu. Elewacje artykułowane gzymsem między kondygnacjami i gzymsem wieńczącym. Okna w prostych opaskach, z nadokiennikami. Okapy dachu zdobione dekoracją snycerską.
Po 1945 roku majątek został przekazany w zarząd Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu Drogomiłowice. Pałacowe sale zmieniono w lokale mieszkalne. Przez kilkadziesiąt lat rezydencja była użytkowana jako wielorodzinny budynek mieszkalny dla pracowników zakładu. Obecnie pałac nie jest zamieszkany. Zabytek powoli niszczeje.
Jarostów położony jest około 15 kilometrów na południowy-zachód od Środy Śląskiej. Z miasta powiatowego dojazd drogą lokalną przez Ciechów, Cesarzowice, Ujazd Górny. W pobliżu Jarostowa na autostradzie A4 znajduje się węzeł Udanin. Zespół pałacowy położony jest w centrum Jarostowa, przy głównej drodze przebiegającej przez wioskę.
Dokładna lokalizacja pałacu:
51.07553165609382, 16.47077073732663
Damian Dąbrowski,
Wrzesień 2021r.
