Powiat nyski, gmina Głuchołazy
(nazwa niemiecka: Schönwalde, Kreis Neisse)
Rys historyczny i stan obecny:
Niewielka wioska w Górach Opawskich, której początki sięgają prawdopodobnie XIV w., kiedy to po raz pierwszy wzmiankowana była nazwa Schönwalde. Miejscowość założona ta obszarach należącego do biskupów wrocławskich księstwa nyskiego. Przy drodze w kierunku Konradowa znajduje się głaz kwarcytowy z wyrytą krzyżykiem, datą 1586 i literami: A.E.P.S. Jest to jeden z kamieni wyznaczających granice wspomnianego księstwa nyskiego. W późnym średniowieczu w pobliżu wioski znajdowały się sztolnie kopalni złota. Z powodu braku materiałów źródłowych niestety nie sposób przedstawić dziejów majątku w Podlesiu. Niewielki barokowy dwór wzniesiono w miejscowości w XVIII w. Obecnie dawna rezydencja pełni funkcję budynku mieszkalnego i można ją zobaczyć tylko z zewnątrz, z poza ogrodzenia.
Budynek murowany, potynkowana, wzniesiony na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacjowy, z zagospodarowanym poddaszem, nakryty dachem mansardowym z lukarnami. Fasada sześcioosiowa, z centralnie umieszczonym wejściem, ponad nim dwuosiowa facjata, zamknięta trójkątnym przyczółkiem. W wyniku kolejnych przebudów uproszczone elewacje pozbawione zostały architektonicznych detali.
Żaden obiekt w Podlesiu nie został wpisany do rejestru zabytków sztuki. Podczas wizyty w miejscowości poza barokowym dworem warto zobaczyć neogotycki kościół parafialny p.w. św. Jerzego i wspomniany wyżej kamień graniczny. Przez Podlesie prowadzi czerwony szlak turystyczny z Głuchołaz przez Górę Parkową do Konradowa.
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Podlesia jest mało realny. Do miejscowości dojeżdżają autobusy PKS z Głuchołaz, niestety kursują tylko cztery razy dzienne, wyłącznie w dni robocze. Do Głuchołaz można dotrzeć autobusami między innymi z Nysy i Prudnika, do wspomnianych miast najłatwiej dostać się pociągiem, np. z Gliwic z przesiadką w Opolu lub Kędzierzynie – Koźlu. Z Głuchołaz do Podlesia można dojść czerwonym szlakiem prowadzącym przez Górę Parkową, czas przejścia około 90 minut. Podróżującym samochodem polecam jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Pławniowice, następnie DK 40 do Głuchołaz i DK 411 w stronę Zlatych Hor. Przed nieczynnym przejściem granicznym do Czech, należy skręcić w prawo w lokalną drogę do Podlesia. Odległość: w jedną stronę około 110 km. W okolicy dworu nie ma dobrego parkingu, samochód najlepiej zostawić przy kościele, lub w pobliżu sklepu i dalej iść na piechotę za znakami czeronego szlaku turystycznego. Budynek znajduje się na końcu miejscowości, na lewo od szlaku.
Damian Dąbrowski,
Październik 2010 r.
