Powiat pszczyński, gmina Suszec
(nazwa niemiecka: Riegersdorf, Kreis Pless)
Rys historyczny i stan obecny:
W 1830 roku właścicielem majątku w Rudziczce był kapitan Chyträus. W miejscowości znajdowało się 28 domów, zamieszkanych przez 142 osoby, w tym 33 wyznania ewangelickiego i 12 Żydów. W 1845 roku dobra rycerskie w dalszym ciągu należały do kapitana Wilhelma Chyträus. W wiosce wzmiankowano 29 domów, 239 mieszkańców, w tym 37 ewangelików i 5 Żydów. Przed 1856 rokiem posiadłość nabył major w stanie spoczynku Heinrich von Fehrentheil. Pomiędzy 1858 a 1861 rokiem von Fehrentheil sprzedał włości w Rudziczce Panu Henselowi. W 1866 roku właścicielem majątku był von Leckow, wymieniony także w księgach adresowych z 1872 i 1876 roku. W 1886 roku dobra rycerskie w Rudziczce należały do Heinricha Fiebera. Posiadłość liczyła 375ha, w tym 160ha pól uprawnych, 11ha łąk, 47ha pastwisk, 136ha lasów, 13ha stawów, 8ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. Na folwarku hodowano 15 koni, 41 sztuk bydła, w tym 25 krów oraz 20 owiec. Przed 1902 rokiem majątek zakupił porucznik Carl Walliczek. Powierzchnia gruntów wynosiła 309ha, w tym 192ha pól uprawnych, 30ha łąk, 7ha pastwisk, 55ha lasów, 12ha stawów, 12ha dróg, podwórzy gospodarczych i innych użytków. W księdze adresowej z 1912 roku po raz pierwszy wzmiankowano w Rudziczce park o powierzchnie 1,5ha. Po 1912 roku rodzina Walliczek sprzedała majątek Paulowi Przyrembel. Według księgi adresowej z 1917 roku dobra rycerskie należące do Paula Przyrembel liczyły 309ha, w tym 225ha pól uprawnych, 25ha łąk, 14ha pastwisk, 25ha lasów, 10ha stawów, 1,5ha parku i ogrodu, 8,5ha dróg, podwórzy gospodarczych. W 1921 roku włości znalazły się w rękach spadkobierców Paula Przyrembla. Powierzchnia majątku spadła znacząco i wynosiła tylko 182ha. Pomiędzy 1921 a 1926 rokiem dobra nabył Pan Napieralski, wzmiankowany także w 1930 roku. W latach trzydziestych XX wieku majątek został rozparcelowany. W 1937 roku właścicielką tzw. resztówki była Pani Napieralska. Dwór pozostał siedzibą rodziny Napieralskich przynajmniej do drugiej wojny światowej. Po 1945 roku budynek przejęło państwo polskie.
Dwór
Późnoklasycystyczna rezydencja została zbudowana w 1810 r. Dwór przebudowywano i remontowano między innymi w 1922 r. i drugiej połowie XX wieku. Budynek murowany z cegły, pierwotnie potynkowany, podpiwniczony, wzniesiony na planie prostokąta, parterowy, z facjatką, nakryty dachem naczółkowym.
Dwór otacza pozostałość mocno zaniedbanego i zdewastowanego parku. Ogrodzony teren stanowi własność prywatną. Właściciel nie interesuje się losem zabytku, którego stan techniczny w ostatnich latach znacznie się pogorszył. W rezultacie dwór wymaga kolejnego generalnego remontu.
Zabytki w Rudziczce
Do rejestru zabytków w Rudziczce wpisano dwór, XIX w. (nr rej.: 528/65 z 20.01.1966r.).
Informacje praktyczne i dojazd:
Dojazd komunikacją publiczną do Rudziczki jest możliwy wymaga jednak uciążliwych przesiadek. W Rudziczce zatrzymuje się autobus MZK Jastrzębie – Zdrój nr 308 Żory – Suszec. Problemem jest jednak dojazd do Żor, proponuję chyba najłatwiejsze rozwiązanie podróż PKS-em z Katowic, ewentualnie można wybrać dojazd pociągiem z Pszczyny bądź pociągiem lub autobusem z Rybnika, jednak te warianty wymagają kolejnych przesiadek. Samochodem z Gliwic proponuję jechać DK 78 w stronę Rybnika, następnie skręcić w lewo do Knurowa, skąd należy kontynuować jazdę DK 924 do Żor. Z Żor najlepiej wyjechać DK 935 w kierunku Pszczyny, Rudziczka to pierwsza miejscowość przy tej trasie, należy w niej skręcić w lewo, a następnie w prawo w ul. Szkolną. Dwór znajduje się po lewej stronie drogi. Samochód trzeba zostawić na poboczu. Z Gliwic w jedną stronę około 37 km.
Damian Dąbrowski
Wrzesień 2009 r.
