Powiat ząbkowicki, gmina Ziębice
(nazwa niemiecka: Schlause, Kreis Münsterberg, od 1932r. Kreis Frankenstein)
Rys historyczny i stan obecny
Początki miejscowości sięgają drugiej połowy XIII w. Brak materiałów źródłowych uniemożliwia przedstawienie średniowiecznych dziejów miejscowości. Najpóźniej w XVI wieku Służejów znalazł się w posiadaniu znanej rodziny von Czirn. Około 1600 roku Hans von Czirn wzniósł istniejący do dzisiaj renesansowy dwór. W XVII w. majątek przeszedł na własność Jana von Landscrona. Następnie jego córka Maria Elżbieta rodzinne dobra wniosła w wianie Joachimowi Henrykowi von Netz (ur.1648r., zm.1709r.). Kolejnymi właścicielami Służejowa byli: ich nie znany z imienia syn, żonaty z Anną Szarlottą von Prittwitz oraz wnuk – Ernest Zygmunt von Netz (ur.1712r.). W drugiej połowie XVII w. córka Samuela juniora von Klimkowski (1655-1718) została żoną N. von Netz ze Służejowa i Węgrzynic w księstwie ziębickim. W dziewiętnastym stuleciu posiadłość należała do rodziny von Schlabrendorfów ze Stolca i dzieliła losy tamtejszego majątku. W 1886r. właścicielką dóbr o powierzchni 245ha była hrabina Theresia von Harbuval-Chamaré auf Stolz z domu von Schlabrendorf, wzmiankowana również w książce adresowej z 1894 roku. W 1905r. posiadłość licząca 224,7ha należała do hrabiego Stanisława von Harbuval-Chamaré, a w 1912 roku do jego dziedziców. Kolejnym właścicielem dóbr był hrabia Felix von Harbuval-Chamaré aus Stolz. W latach trzydziestych XX wieku majątek został wykupiony i rozparcelowany przez Śląską Spółkę Ziemską. Po drugiej wojnie światowej dwór zmieniono w budynek wielorodzinny. Na skutek nieprzeprowadzania bieżących remontów obecnie część zabytku nie jest użytkowana. Obiekt można zobaczyć tylko z zewnątrz.
Dwór
Renesansowy dwór w Służejowie wzniesiono około 1600 roku, przebudowywano w XVIII w. i w 1801 oraz 1935 roku. Budynek murowany z kamienia i cegły, potynkowany, założony na planie wydłużonego prostokąta, dwukondygnacyjny, nakryty dachem łamanym z powiekami. Fasada dwunastoosiowa, z dobudowaną pośrodku kwadratową wieżą, w niej główne wejście do budynku, ozdobione renesansowym portalem, ponad którym kartusze herbowe. Układ wnętrz dwu- i trzytraktowy, z centralną obszerną sienią. Część pomieszczeń nakryta sklepieniami kolebkowymi z lunetami i krzyżowymi. Do dworu przylegają resztki parku krajobrazowego.
Zabytki w Służejowie
Do rejestru zabytków w Służejowie wpisanokaplicę parafialną p.w. Wniebowzięcia NMP (11.10.1966r., nr rej.: 1863) oraz zespół dworski: dwór (11.10.1966r., nr rej.: 1864), park (25.06.1982r., nr rej.: 900/WŁ).
Informacje praktyczne i dojazd
Dojazd komunikacją publiczną do Służejowa jest niemożliwy, można natomiast dojechać PKS-em z Ziębic do pobliskiego Służejówka (trasa Ziębice – Ząbkowice Śląskie). Podróżującym samochodem proponuję jechać z Gliwic autostradą A4 w kierunku Wrocławia do węzła Przylesie, następnie DK401 do Grodkowa i dalej DK385 w stronę Ząbkowic Śląskich. Za Ziębicami, w Służejówku, z tej ostatniej trasy należy skręcić w lewo w lokalną drogę prowadzącą do Służejowa. Odległość: w jedną stronę około 170 km. Samochód można zaparkować na poboczu drogi prowadzącej do dworu.
Damian Dąbrowski,
Lipiec 2011 r.
